Geschiedenis

Lees hier meer over ViaduKaduk

Hoe komt het toch dat de E17 met zijn viaduct pardoes in Gentbrugge is komen te liggen?
Een stukje geschiedenis.

1948 - 1982

Na de Tweede Wereldoorlog waren in België nog geen snelwegen te vinden, op een stukje van de huidige E40 na. Er was een uitgebreid spoorwegennetwerk, maar verder verliep alle verkeer tussen de steden over de oude steenwegen die dorpen en steden doorkruisten. De opkomende industrialisatie en het groeiende aantal auto’s deden de steenwegen geleidelijk dichtslibben en maakte ze ook bijzonder gevaarlijk.
In 1949 werd een autosnelwegenplan opgesteld voor België, wat ook paste binnen het Europese snelwegennetwerk dat in 1950 werd voorgesteld. De E3 (tegenwoordig E17) werd midden door Gentbrugge getekend, enerzijds om zo dicht mogelijk tot bij Gent te komen, en anderzijds omdat men het knooppunt met de E5 (E40) in Zwijnaarde wilde situeren.
De plannen leidden tot hevig protest uit Gentbrugge. De snelweg zou namelijk een stedenbouwkundige ramp betekenen, en met een paar wereldoorlogen vers in het geheugen vreesde Gentbrugge voor strategische bombardementen in geval van een nieuw conflict.
De dienst der snelwegen wilde de doorkruising op de voor Gentbrugge minst schadelijke manier uitvoeren en werkte van meet af aan de plannen uit met een halfopen tunnel. Het snelwegdeel vanaf de Brusselsesteenweg tot de Robert Rinskopflaan zou volledig ondergronds verlopen, verderop in een open sleuf met een aantal gelijkvloerse kruisingen.
Het gemeentebestuur liet intussen specialisten alternatieve tracés onderzoeken, en beriep zich op vooraanstaande urbanisten. Die toen al stelden dat grote verkeersaders uit de buurt van grote wooncentra moeten blijven. Een snelweg dwars door een woonkern, dat was een primeur.

geel-rood-groen trace klein

Balans_der_verschillende_traces_gentbrugge_cropped.jpg

Dat in het geplande traject ook de Damvallei eraan zou moeten geloven, was geen bezwaar, integendeel: de snelweg zou net de automobilist dit prachtig stukje natuur laten ontdekken.
De belangen van Gent en de haven waren doorslaggevend en in 1958 werd het E3 tracé bij koninklijk besluit vastgelegd. Toch bleven de toenmalige burgemeesters Frans Toch en Raf Verhaest proberen de minister van Openbare Werken te overtuigen de plannen te wijzigen. Er werd voor gepleit om het gesloten tunnelgedeelte te verlengen, zodat het gemeentelijke park gevrijwaard zou blijven.
Om de plannen tot uitvoering te brengen werd in 1963 de Intercommunale E3 opgericht, met aan het hoofd Emiel Claeys, burgemeester van Gent. Bij de voorbereidingen in Gentbrugge stelde men vast dat de waterige grondlagen hoge draineringskosten zouden meebrengen. Dit leidde ertoe dat men toch maar eens een alternatief plan uitwerkte met een viaduct.
Gentbrugge had zich neergelegd bij de komst van een ingegraven snelweg, maar moest zich nu verweren tegen de mogelijke komst van een viaduct. Een viaduct zou niet alleen de gemeente nog ingrijpender doormidden snijden dan de halfopen tunnel, maar ook voor enorme geluidsoverlast zorgen, en intussen werd men zich ook bewust van de intense luchtvervuiling die een snelweg met zich meebrengt.
Het verschil in kostprijs werd op 300 miljoen frank geraamd, ten voordele van het viaduct. In perspectief: de aanleg van de E3 kostte in totaal ca 35 miljard frank. In 1965 werd de knoop doorgehakt.
Daarna ging het snel: in 1966 werd een honderdtal woningen gesloopt om plaats te maken voor het viaduct en in 1970 werd het opengesteld voor verkeer.
Klik op onderstaande afbeeldingen om te vergroten
Met dank aan Kevin Druwé en Aubry Lalush, op wiens scriptie en beeldmateriaal dit stuk gebaseerd is
Lees hier meer over ViaduKaduk